हिंमत असेल तरच...

डोळे होऊन जातात आपोआप
एक सुक्षदर्शक यंत्र
अहोरात्र होत राहतं
काळाचं विच्छेदन
आनंदाचं अमृत
नि दु:खाचं हलाहल
स्थितप्रज्ञपणे सहज पचवून
अवकाळी ऋतुंचा मारा सहन करत
वाढत जातो अनुभवगर्भ
आणि अचानक
शब्दांतून कधी धुमसू लागताात ज्वाला
तर कधी शब्दांचे होत राहतात विंचू-साप-इंगळ्या वगैरे
कधी हळव्या मनाभोवती भिरभिरणारी फुलपाखरं होऊन अवतरतात शब्द
तर कधी निखळ निर्मळ माणूस होऊन
निनादत राहतात...
मग
एक रस्ता तयार होत जातो
निबीड...काटेरी... तिव्र चढउतारांचा
निसरडा
ज्यावरून ढळू शकतो
आपलाच तोल अनेकदा
लागू शकते ठेच
आपल्या आत्म्याला
रक्तबंबाळ होऊ शकतो
स्वाभिमान वगैरे
तरीही चालत जावं लागतं
शब्दांची मशाल धरून
विश्वकल्याणरूपी औषधाच्या शोधात....
शिघ्र विकसित असूनही
शिघ्रपतनाचा आजार बळावलेल्या युगासाठी...

हा केवळ शब्दांचा खेळ नाहीये
किंवा नाहीये कॉपीपेस्ट.. शेअर-फॉरवर्डचा फंडा
रक्त आटून आटून
जन्माला येत असतो
एकेक शब्द
हिंमत असेल
तरच लाग
कवितेच्या नादाला...

~ राजीव मासरूळकर
    सावंगी, औरंगाबाद
    09/01/2019
    रात्री 11:00 वा

दिवस ढकलत जगत आहोत हल्ली

दिवस ढकलत जगत आहोत हल्ली
आपल्या जगण्यात आपलं अस्तित्वच आढळत नाहिये मुळी
आपण आपणच आहोत का असा प्रश्न पडावा
इतकं अनोळखीपण यावं
ही कुठल्या धोक्याची घंटा आहे...?
घंटाच झालंय जगणं जणु
कुणीही यावं वाजवून जावं
कोरडेठाक झालो आहोत नुसतं
या कोरड्या कवितेतल्या कोरडपडल्या शब्दांसारखेच...
डोळ्यांसमोर
डोळ्यांतून मेंदूत शिरावं
असं काही घडतच नाहीये हल्ली
कि डोळ्यांचं सेंसरच बिघडलंय आपल्या?
किती दिवस झाले असतील
डोळ्यांत एखादा अश्रू यायला
आठवत नाही
अपघातबलात्कारखूनआत्महत्याभाषणंमोर्चेचर्चा
सगळं सगळं फालतूपणा या व्याख्येत लोटून मोकळं होता येतंय सध्या
डोक्याला टेन्शन नकोय बिल्कुल कशाचंच...
मोबाईलच्या स्क्रिनवर
झळकत राहतात
ख-याखोट्या मित्रमैत्रिणींचे
नातेवाईकांचे सहका-यांचे बरेवाईट मेसेजेस
डोळ्यांत नवी झळाळी यावी
इतकं जिवंत वाटतंच नाही काही
काहीतरी उत्तर द्यावं म्हणून
मृत स्मायलीज पाठवून होतात यांत्रिकपणे
(यांत्रिकपणाच्याही पुढची पातळी गाठली गेलीय
पण आपल्याला तो शब्द सुचायचा बाकीय अजून)
इतके मूक होत चाललो आहोत आपण दिवसेंदिवस
कुतुहल वाटावं असं काही दिसतच नाहीय
हे एकाकीपण
वैयक्तिक स्वातंत्र्याचं अपत्य आहे
कि ग्लोबलायझेशनचं?

दिवस ढकलत जगत आहोत हल्ली
ही कोणत्या युगाची नांदी आहे?

~ राजीव मासरूळकर
    सावंगी, औरंगाबाद
    दि.05/01/2019

कैद

कैद...

हे विश्वनिर्मात्या,
वैज्ञानिक बुद्धिमत्तेच्या
उंच शिखरावर पोहोचून
वैयक्तिक स्वातंत्र्याचा असीम श्वास घेत
अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाचा संज्ञाप्रवाह रक्तात मिसळून
ताशी हजारो प्रकाशवर्षे वेगाने वाहत
निघालो आहोत आम्ही
आमच्या जन्मस्थळाकडे...
होत चाललो आहोत आदिम...
हा असुरी वेग
आवेगाने
करतोय नामशेष
आम्ही स्वाभिमानाने उत्क्रांत केलेली
यच्चयावत आदमखोर संस्कृती
तिच्या धार्मिक परिप्रेक्ष्यांसह...
आणि मला दिसतंय लख्खपणे
की
या भूतलावर लवकरच
होईल प्रचंड तंत्रोद्भव तांडव
आदिम इच्छापुर्तीसाठी...
आणि जगू लागतील मुक्तपणे
स्वानंदी नर आणि नारी
कृत्रिम बुद्धिमत्तेला वश झालेले देहच उरतील फक्त
कुणीच असणार नाही बाप, भाऊ,मुलगा,काका, मामा,
आई, बहिण,मुलगी, वगैरे वगैरे....
सगळीकडे नांदेल
फक्त स्वातंत्र्य आणि समता....!

हे सगळं खरंच
तूच योजून ठेवलं आहेस का?
तुझं हे अनादिअनंत वर्तुळ
आम्ही भेदूच शकणार नाहीयोत का....?

★★★

हे तंत्रज्ञानोपयोजित सजीवसृष्टीयुक्त
पंचमहाभूतविभुषित निर्जीव गोलाकार ग्रहा,
तुला आम्ही स्वातंत्र्य बहाल करीत आहोत...
आजपासून तू
आमच्या धर्मवेत्त्या ज्ञानसूर्यांच्या गुरूत्वाकर्षणातून
मुक्त आहेस...
आता तू आमच्यासाठी नाहिस
धरणीमाता वगैरे
चंद्रही आमचा मामा
आणि
सूर्यही आमचा देव वगैरे लागत नाही
कारण आम्ही
नात्यागोत्यांच्या,
नीतिअनितीच्या पार पलिकडे निघालो आहोत
तू ही
खुशाल
तुला आवडेल तिकडे जा...
ऐश कर!

अवकाशातील हजारो कृत्रिम उपग्रहांवरून
आणि गल्लोगल्ली, घरोघरी बसवलेल्या
सीसीटीव्ही कॅमे-यांत
तुझे सम/विषमलिंगी संभोग
कैद करण्यासाठी
आम्ही आतूर झालेलो आहोत......

~ © राजीव मासरूळकर
    सावंगी, औरंगाबाद
    दि.21/11/2018
    रात्री 11.50 वा

मी

कुणा कळला न कळला पण  तुला कळणार आहे मी
तुला जाणीव आहे ना, पुुन्हा छळणार आहे मी

तुझे स्वागत कराया घर सजवले प्राणपुष्पांनी
फुलांचे कोडकौतुक सोड दरवळणार आहे मी

जुना तिस-या दिशी होतो नवा घेताच मोबाइल
अशा बेभान वेगानेच वळवळणार आहे मी

सुखाची हौस पुरवाया धरा कंगाल केली अन्
भुकेखातर उद्या बघ चांदणे दळणार आहे मी

तुझ्या डोळ्यांत हतबलता, पराजय पाहता आला
अता डोळ्यांतुनी माझ्याच ओघळणार आहे मी

इथे आहे, तिथे आहे, चराचर व्यापुनी उरतो
जळे हा देह केवळ पण कुठे जळणार आहे मी

~ राजीव मासरूळकर
    दि.13/11/2018
    10:50 pm

सक्तीचं शिक्षण

शहरं पेटलीयेत...
जातीयतेचा संसर्ग
हिंसेचा विषाणू पचवून
उतरलाय रस्त्यावर
द्वेषाग्नी भडकावत...
(गावंही धुमसताहेत आतल्या आत
पण ओळखीचे चेहरे घेऊन
गर्दीत होता येत नाही सामील
ही हतबलता गप्प बसवतेय त्यांना)
माणूस नावाचं औषध
केवळ कवितेच्या दुर्लक्षित पुस्तकातच
पडलंय गपगार होऊन
माणसाची नस सापडलेले वैद्यही
आश्वासनांची गोळी गिळून
झाले आहेत फितूर...

बंद दरवाज्याच्या फ्लॅटमध्ये टीव्हीसमोर बसून
10 वर्षाचं निरागस मूल
विचारतंय भयग्रस्त बापाला,
"पप्पा, जमावबंदी म्हणजे काय?
जात काय असते?
धर्म म्हणजे काय?
हे लोक गाड्या का पेटवताहेत?
दगडांमध्ये का भरली जातेय हिंसा?
आपण फिरायला का नाही जाऊ शकत?"
उत्तर देताना माझ्या पोटात उठतोय गोळा
भिडवता येत नाही पोराच्या डोळ्याला डोळा
कसा काढावा पळ?
आज दिली गेलीय शाळेला सुट्टी
सक्तीचं शिक्षण
भयभारीत आदेशात गुंडाळून

अन् दुनावली आहे
हे पुन:पुन्हा घडण्याची शक्यता.....!

~ राजीव मासरूळकर

एक परिपूर्ण बाग आहे तो....

तो माळी नाहीच
एक परिपूर्ण बाग आहे तो...

तो कळ्यांसोबत डुलतो आहे
फुलांसारखा फुलतो आहे
वा-यासारखा सुगंध घेऊन फिरतो आहे
कोकिळ होऊन गातो आहे
मोर होऊन नाचतो आहे

तो आलाय आणि आलीय प्रसन्नता
कळ्या, फुलं, पाखरं भराभर झालीयत गोळा
कुठलाही भेदाभेद न बाळगता
त्याच्याभोवती
सुरू झालाय एक सुगंधी किलबिलाट
त्यांच्या चेह-यावर फुलंत जातायत अनंत चांदणफुलं
तो आल्यावरच बाग, खरी बाग वाटू लागलीय...

तो सांगतोय फुलापाखरांना त्यांचा इतिहास
दाखवतोय मातीत मिसळलेलं समूळ मूळ
ही बाग उभी राहण्यामागचा संघर्ष
आपल्या पारदर्शक दृष्टीतून
निर्विकारपणे
तो दाखवतोय त्यांना वर्तमान सत्य
देहाच्या पाकळ्या पाकळ्या होतील
इतका जीव तोडून
देतोय फुलण्याच्या विभिन्न कलांचे
प्रत्यक्ष अनुभव
आणि पाहतोय त्या निरागस डोळ्यांत एक विलोभनीय स्वप्न
ही बाग
स्वातंत्र्य, समता, बंधुता व न्याय जपत
उत्तरोत्तर निसर्गसौंदर्याने नटत
कोट्यवधी वर्षांपर्यंत
गुण्यागोविंदाने नांदत असल्याचे...
झटत राहतोय त्यासाठी
स्वत:च बीज, ऊन, वारा, पाऊस, खतही होऊन

तो माळी नाहीयेच मुळी
एक परिपूर्ण बाग आहे तो!

~ ©राजीव मासरूळकर
    दि.04/09/2018
    10:30 pm

#शिक्षकदिन_पुर्वसंध्या

गझल : वाच जरा

जगायचे जर असेल सुखकर, वाच जरा
होशिलही मग तू ज्ञानेश्वर, वाच जरा

हसणा-या डोळ्यांचे कौतुक खुशाल कर
रडणारे डोळेही सुंदर वाच जरा

अफवा... जाळा, पकडा, मारा... रोज सुरू
वाचवायचे असेल जर घर ... वाच जरा

आनंदी मन, कुशाग्र बुद्धी, सुआचरण
देतो बघ शब्दांचा सागर.... वाच जरा

तुझ्या सभोती जिवंत पुस्तक वावरते
जगणे त्याचे किती भयंकर.. वाच जरा

एक शब्द जन्माचे सार्थक करेलही
एक शब्द करतो का वापर... वाच जरा

~ ©राजीव मासरूळकर
    सावंगी, औरंगाबाद
    दि.02/09/2018
    00:20 AM